ΟΛΤΕΕ
ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΛΤΕΕ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ
Η θέση του ΥΠΔΒΜΘ, «το Τεχνολογικό Λύκειο να καταξιωθεί στη Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση ως ένα σχολείο πρώτης επιλογής, εξασφαλίζοντας στον απόφοιτό του κοινωνική καταξίωση, σταθερή εργασία και δυνατότητες ανέλιξης» είναι και οι επιδιώξεις της ομοσπονδίας μας.
Τα κύρια αίτια της παθογένειας του εκπαιδευτικού συστήματος στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, της απαξίωσή της στην κοινή γνώμη και της συνεχούς μείωσης του μαθητικού δυναμικού της αποτελούν:
1) οι συνεχείς αλλαγές του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των σχολείων της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
2) ο διαχωρισμός σε δύο σχολεία, ΕΠΑ.Λ με δυνατότητα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση & ΕΠΑΣ χωρίς γενικά μαθήματα και χωρίς καμιά δυνατότητα συνέχισης των σπουδών τους στην τριτοβάθμια και με αυθαίρετη κατάταξη των ειδικοτήτων μεταξύ των δύο σχολείων (είχε επισημανθεί από την ομοσπονδία μας πριν την ψήφιση του Ν. 3475 των ΕΠΑΛ – ΕΠΑΣ).
3) οι αναποτελεσματικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν στο χώρο της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης όλες τις προηγούμενες δεκαετίες.
4) η ελλιπής ενημέρωση της κοινής γνώμης για τις δυνατότητες της Τ.Ε.Ε.
Η ομοσπονδία μας αρκετά νωρίς είχε διαβλέψει όλες αυτές τις αιτίες που είχαν σαν τελικό αποτέλεσμα την συνεχή μείωση του μαθητικού δυναμικού της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και την απαξίωσή της στη κοινή γνώμη.
Είχε προτείνει λύσεις στην προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας (με την κατάργηση της τεχνολογικής κατεύθυνσης από τα Γενικά Λύκεια για αναβάθμιση του μαθητικού δυναμικού της) και με την κατάθεση αναλυτικής πρότασης λειτουργίας ενός και μόνο σχολείου στην τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση στο προηγούμενο ΣΠΔΕ του ΕΣΥΠ, που είχε θετική αντιμετώπιση και είχε βοηθήσει στην διατύπωση της τελικής του πρότασης προς το Υπουργείο Παιδείας αλλά και με την επίσημη κατάθεση της πρότασης της στην σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠΔΒΜΘ κατά την διάρκεια των διαβουλεύσεων για την διαμόρφωση της πρόταση για το Τεχνολογικό Λύκειο.
Ουδέποτε κλήθηκε όμως να καταθέσει και προφορικά της απόψεις της και να εκθέσει αναλυτικά όλους τους παράγοντες που συντελούν στην απαξίωση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και την σταθερή μείωση του μαθητικού δυναμικού της παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις των εκάστοτε πολιτικών ηγεσιών για προσπάθειες αύξησης του μαθητικού δυναμικού ώστε να φθάσει στα ευρωπαϊκά πρότυπα του 50 - 50 % μεταξύ των μαθητών γενικής και τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Στην πρόταση που αναπτύχθηκε για το Τεχνολογικό Λύκειο, παρά τις καλοπροαίρετες προσπάθειες για ανάπτυξη και αναβάθμιση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και τη δυνατότητα των μαθητών της για ολοκλήρωση των επαγγελματικών τους στόχων χωρίς φραγμούς και μονόδρομους, δυστυχώς συνεχίζονται ακόμα να εμφανίζονται εκπαιδευτικές πολιτικές που ακυρώνουν όλες τις θετικές προσπάθειες και θα οδηγήσουν για άλλη μια φορά στην αποτυχία των προσπαθειών σας.
Στην πρόταση υπάρχουν πράγματι αρκετά θετικά σημεία που συμβάλλουν στην βελτίωση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, υπάρχουν όμως και αρκετά αρνητικά που μπορεί να ακυρώσουν όλη την προσπάθεια ανάπτυξης.
Θα αρχίσουμε με τα θετικά σημεία, που είναι:
1) Η δημιουργία ενός αυτοδύναμου σχολείου, του Τεχνολογικού Λυκείου που ήταν και είναι πάγιο αίτημα και της ομοσπονδίας μας.
2) Το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα της Α΄ τάξης του Τεχνολογικού Λυκείου. Σαν ομοσπονδία είχαμε προτείνει τη διδασκαλία 4 τρίωρων μαθημάτων, ένα αντιπροσωπευτικό μάθημα για κάθε τομέα. Στην πρότασή σας προτείνετε 2 τρίωρα.
3) Η ίδρυση και λειτουργία Τμημάτων ειδίκευσης Τεχνικής – Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Δ’ έτος) με στόχους ίδιους με αυτούς που και η ομοσπονδία μας σας είχε προτείνει. Η ΟΛΤΕΕ είναι η μόνη ομοσπονδία που είχε προτείνει από το 2008 την ίδρυση αυτών των τμημάτων εντός του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος και τα οποία θα συμβάλλουν θετικά στην ανάπτυξη της.
4) Η πρακτική άσκηση χωρίς να αναφέρονται βέβαια λεπτομέρειες για το πώς αυτή θα επιτευχθεί.
5) Η κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Αυτό έπρεπε να είχε γίνει εδώ και αρκετά χρόνια και ένα από τα αρνητικά σημεία που συνέβαλλαν στην απαξίωση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης.
6) Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης που δεν έχει πραγματοποιηθεί εδώ και δεκάδες χρόνια παρά τις συνεχείς πιέσεις της ομοσπονδίας μας για την πραγματοποίησή της.
7) Η αναμόρφωση των αναλυτικών προγραμμάτων και των σχολικών βιβλίων. Πάγιο αίτημα της ομοσπονδίας μας ήταν η αναμόρφωση των αναλυτικών και των βιβλίων με περιεχόμενο που να ανταποκρίνονται στις γνώσεις που απαιτούνται για μαθητές δευτεροβάθμιας και όχι με αντιγραφές συγγραμμάτων σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Συνεχίζω με τα αρνητικά σημεία της πρότασης που είναι αρκετά και πολλά αυτά θα συμβάλλουν την απαξίωση του Τεχνολογικού Λυκείου.
1) Σημαντικό είναι η μείωση του υποχρεωτικού ωραρίου από 35 ώρες την εβδομάδα, που εφαρμόζεται σε όλες τις προηγούμενες μορφές σχολείων της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, στις 31 υποχρεωτικές ώρες για όλους τους μαθητές με την προσθήκη των 4 ωρών των μαθημάτων υποστήριξης μέσα στο σχολικό πρόγραμμα, τις οποίες δεν θα παρακολουθούν όλοι οι μαθητές, άλλα μόνο όσοι έχουν μαθησιακές αδυναμίες. Θετικό σημείο είναι οι ώρες μαθημάτων υποστήριξης να περιλαμβάνονται μέσα στο σχολικό πρόγραμμα άλλα όχι σε βάρος των άλλων υποχρεωτικών μαθημάτων. Η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση παρουσιάζει ιδιαιτερότητες και θα πρέπει να αυξηθεί το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα τους και πέραν του 35ωρου, μέχρι 38 ώρες εβδομαδιαία ώστε να συμπεριληφθούν και τα μαθήματα υποστήριξης.
2) Δραστική μείωση των μαθημάτων γενικής παιδείας στην Β΄ τάξη και στην Γ΄ τάξη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο μηδενισμός των ωρών διδασκαλίας Φυσικής και Χημείας στην Β’ και Γ΄ τάξη, μαθημάτων που είναι αναγκαία για να συνεχίσουν οι μαθητές τις σπουδές τους στα ΑΤΕΙ και μείωση των ωρών διδασκαλίας στα μαθηματικά που και αυτά είναι απαραίτητα για τα ΑΤΕΙ. Δεν είναι δυνατόν ένας μαθητής που φοιτά σε Τεχνολογικό Λύκειο να διδάσκεται μαθήματα Φυσικής και Χημείας 3 ώρες σε όλη την διάρκεια των σπουδών του (με το ισχύον σύστημα διδάσκεται σύνολο 12 ώρες και Μαθηματικά 9 ώρες συνολικά (με το ισχύον σύστημα διδάσκεται 15 ώρες). Με την πρότασή σας αυτή αναιρείται οι ίδιοι τις αιτιάσεις που αναφέρετε για την αποτυχία των ΕΠΑΣ που δεν διδασκότανε γενικά μαθήματα με τον μηδενισμό διδασκαλίας ορισμένων μαθημάτων. Εξάλλου οι ίδιοι στην πρότασή σας αναφέρετε ότι στα τμήματα ειδίκευσης Τεχνικής – Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Δ’ έτος) θα διδάσκονται και 6 ώρες μαθήματα γενικής παιδείας (μάλλον αυτά τα μαθήματα θα είναι Μαθηματικά – Φυσική & Χημεία) για να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις συνέχισης της φοίτησής τους στα ΤΕΙ.
3) Διαχωρισμός των μαθητών στην Γ΄ τάξη του Τεχνολογικού Λυκείου. Η πρότασή σας είναι μια από τις αιτίες που θα δημιουργήσουν πρόβλημα στην καταξίωση του Τεχνολογικού Λυκείου και εμφανίζεται πάλι μια αρνητική ρατσιστική διάκριση μεταξύ των μαθητών, που ίσχυε παλαιότερα αλλά ευτυχώς είχε καταργηθεί στα ΕΠΑΛ. Παρόλα τα καλά σας λόγια για την ανάπτυξη της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, με τη πρότασή σας στο σημείο αυτό με το διαχωρισμό που κάνετε βάζετε το πρώτο λιθαράκι για την απαξίωση της. Η ομοσπονδία μας είναι αντίθετη με αυτή σας την επιλογή. Στην πρότασή μας, προτείνουμε να μην υπάρχει κανένας διαχωρισμός στην Γ΄ τάξη αλλά να ισχύσει ότι εφαρμόζεται και στα ΕΠΑΛ. Οι μαθητές στην Γ΄ τάξη να δηλώνουν ποιοι επιθυμούν να διδάσκονται μαθήματα κορμού γενικής παιδείας με διέξοδο κατόπιν ειδικών εξετάσεων στα ΑΤΕΙ και ποιοι επιθυμούν να διδαχθούν μαθήματα κατεύθυνσης γενικής παιδείας με πανελλήνιες εξετάσεις σε 6 μαθήματα για τα ΑΕΙ και τα ΑΤΕΙ, όπως ισχύει στο ΕΠΑΛ. Βέβαια πρέπει να γίνει αλλαγή του ωρολογίου προγράμματος της Γ΄ τάξης. Η πρότασή σας για διαχωρισμό, με λειτουργία τμήματος ειδικότητας και λειτουργία τμήματος γενικής παιδείας δεν είναι αποδεκτή.
Εξάλλου στα τμήματα γενικής παιδείας, όπως προτείνετε να λειτουργήσουν, με τη διδασκαλία μερικών μόνο μαθημάτων γενικής παιδείας για κάλυψη της ύλης που δεν είναι γνωστή στους μαθητές λόγω μη σωστής διδασκαλίας όλων των γενικών μαθημάτων στις προηγούμενες τάξεις είναι αντιπαιδαγωγική διαδικασία γιατί θα λειτουργεί με πρόγραμμα φροντιστηρίου και θα είναι πάρα πολύ κουραστικό και βαρετό για τους μαθητές. Το σχολείο δεν παρέχει πλέον εκπαίδευση αλλά θα λειτουργεί σαν φροντιστήριο.
Πιστεύουμε ότι δεν έχετε κάνει αυτή την επιλογή καταργώντας με ένα εύσημο τρόπο την πρόσβαση των μαθητών της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης στα ΑΕΙ.
Αντιδρούμε έντονα σε αυτή σας την πρόταση γιατί είναι ένα έμμεσος τρόπος απαξίωσης της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης σε αντίθεση με όλα όσα αναφέρετε στην πρότασή σας για καταργήσεις διακρίσεων, αποκλεισμών και ισότιμης αντιμετώπισης των μαθητών μεταξύ των δύο τύπων λυκείου της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Οι μαθητές της Γ’ τάξης πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα, λαμβάνοντες όλοι Απολυτήριο και Πτυχίο ειδικότητας όπως ισχύει σήμερα. Με την πρότασή σας κατηγοριοποιείται τους μαθητές και μειώνετε τα κεκτημένα τους.
4) Η λειτουργία Τεχνολογικών Λυκείων υπό την ευθύνη άλλων Υπουργείων ή ΝΠΔΔ δεν μας βρίσκει καθόλου σύμφωνους γιατί στην πρότασή σας υπάρχουν αρκετά σκοτεινά σημεία. Αναφέρετε ότι μπορούν να υπάρχουν αποκλίσεις που θα καλύπτονται με έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων. Η μέχρι σήμερα λειτουργία σχολείων τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης έχει δείξει ότι στα σχολεία των άλλων Υπουργείων ή ΝΠΔΔ δεν εφαρμόζετε η υπάρχουσα νομοθεσία αλλά έχουν προνόμια που αποβαίνουν σε βάρος πάντα των σχολείων του Υπουργείου Παιδείας. Πρέπει επιτέλους να αναμορφώσουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα και εκπαίδευση να παρέχει μόνο το Υπουργείο Παιδείας, ενώ όλα τα άλλα παραγωγικά υπουργεία να παρέχουν μόνο κατάρτιση.
5) Ως προς το ποσοστό εισαγωγής των αποφοίτων Τεχνολογικού Λυκείου με ειδικές εξετάσεις στα ΑΤΕΙ η πρότασή σας παρουσιάζει ακόμα ένα μελανό σημείο. Προτείνετε να προσδιορίζεται το ποσοστό εισαγωγής από την πληθυσμιακή συμμετοχή των μαθητών της Γ΄ τάξης του Τεχνολογικού Λυκείου σε σχέση με το συνολικό αριθμό των μαθητών της Γ΄ τάξης Γενικού και Τεχνολογικού Λυκείου. Αυτό δεν είναι ισότιμη αντιμετώπιση αλλά είναι σε βάρος των μαθητών του Τεχνολογικού Λυκείου. Η ισότιμη αντιμετώπιση θα ήταν το ποσοστό εισαγωγής να προσδιορίζεται από τον συνολικό αριθμό των μαθητών της Γ΄ τάξης του Τεχνολογικού Λυκείου σε σχέση με το συνολικό αριθμό των μαθητών της Γ΄ τάξης Γενικού και Τεχνολογικού Λυκείου που είναι και πάγια θέση της ομοσπονδίας μας. Και σε αυτό το σημείο προσπαθείτε να βάλετε φραγμούς σε βάρος των μαθητών της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης προς όφελος των μαθητών των Γενικών Λυκείων. Επίσης στην πρότασή σας δεν αναφέρετε καθόλου τι θα γίνει με την εισαγωγή στις σχολές υπαξιωματικών του Στρατού – Ναυτικού και Αεροπορίας και στις σχολές της Αστυνομίας. Πιστεύουμε ότι δεν το παραλείψατε εσκεμμένα δημιουργώντας ακόμα ένα λόγο απαξίωσης του Τεχνολογικού Λυκείου. Η εισαγωγή των μαθητών του Τεχνολογικού Λυκείου στις σχολές υπαξιωματικών και στις σχολές Αστυνομίας θα πρέπει να είναι δεδομένη και μάλιστα με ποσοστά εισαγωγής όπως προτείνουμε να υπολογίζονται για την εισαγωγή τους στα ΑΤΕΙ. Με την υφιστάμενη κατάσταση τα ποσοστά εισαγωγής των μαθητών της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης σε αυτές τις σχολές ήταν τόσο μικρά που θύμιζαν ελεημοσύνη.
6) Ως προς τους τομείς και τις ειδικότητες που θα λειτουργήσουν στα Τεχνολογικά Λύκεια προτείνατε ότι θα δημιουργηθεί ένα καλάθι τομέων και ειδικοτήτων από επιτροπή εμπειρογνωμόνων που υπάρχει στο Υπουργείο Παιδείας μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Διά Βίου Μάθησης και σύνδεσης με την απασχόληση, από το οποίο θα καθορίζονται οι τομείς και οι ειδικότητες που θα λειτουργούν σε κάθε Τεχνολογικό Λύκειο. Στο Συμβούλιο αυτό δεν ανήκει κανένας εκπρόσωπος από της ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενώ μετέχουν εκπρόσωποι των άλλων παραγωγικών Υπουργείων. Αυτό δημιουργεί μεγάλα προβλήματα γιατί δεν υπάρχει κανένας τρόπος εισήγησης η ελέγχου των προτεινόμενων να λειτουργήσουν τομέων και ειδικοτήτων. Η ομοσπονδία μας δεν αποδέχεται κατά την πρώτη εφαρμογή του Τεχνολογικού Λυκείου να μην υπάρχουν όλοι οι τομείς και όλες οι ειδικότητες που λειτουργούν αυτή την στιγμή στα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ.
Επίσης η έγκριση των τομέων και ειδικοτήτων που θα λειτουργήσουν σε κάθε Τεχνολογικό Λύκειο θα γίνει μετά τις εισηγήσεις των Περιφερειακών Συμβουλίων μετά από εισηγήσεις των Περιφερειακών Επιτροπών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στις οποίες είναι αναγκαίο να συμμετέχουμε για να εκφράζουμε τις απόψεις , όπως ίσχυε μέχρι σήμερα συμμετέχοντας στις Νομαρχιακές Επιτροπές Παιδείας των Νομαρχιών.
Από την παράθεση των θετικών και αρνητικών της πρότασης του ΥΠΔΒΜΘ για το Τεχνολογικό Λύκειο προκύπτει ότι ενώ στα εισαγωγικά της πρότασης γίνεται ανάλυση όλων των μειονεκτημάτων που είχαν όλα τα προηγούμενα συστήματα της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης που συνέβαλαν στην απαξίωση της από την κοινή γνώμη και την συνεχή μείωση του μαθητικού δυναμικού της και ότι θα καταβληθούν προσπάθειες υπερνίκησης όλων αυτών των αιτίων για την ανάπτυξή της και την αύξηση του μαθητικού δυναμικού της στα πλαίσια των ευρωπαϊκών χωρών η ανάλυση λειτουργίας του νέου Τεχνολογικού Λυκείου στηρίζεται και πάλι στις παλιές συνταγές, με τους ίδιους διαχωρισμούς, με τους ίδιους επαναλαμβανόμενους περιορισμούς και γενικά με μια φοβική πολιτική πραγματικής ανάπτυξης της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας παρουσιάζεται ότι μπορεί να θέλει να αναβαθμίσει την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση αλλά δεν τολμά να κάνει εκείνο το βήμα που είναι αναγκαίο για την ανάπτυξη της.
Εκφράζουμε την άποψη μας ότι όσα περιλαμβάνονται στην πρόταση του ΥΠΔΒΜΘ για το Τεχνολογικό Λύκειο απέχουν πολύ από την πραγματικότητα για μια ουσιαστική αναβάθμιση και ανάπτυξη της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και δεν προβλέπεται κανένα αισιόδοξο μέλλον και ανάπτυξή της με τα προτεινόμενα μέτρα.
Οι λανθασμένες επιλογές και νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν γίνει τα τελευταία 20 χρόνια για την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση δεν έχουν φέρει κανένα θετικό αποτέλεσμα γιατί :
1) Γίνονται χωρίς ουσιαστικό διάλογο μεταξύ του Υπουργείου και των εργαζόμενων εκπαιδευτικών της ΤΕΕ που είναι γνώστες όλων των παραμέτρων.
2) Δεν υπάρχει πολιτική βούληση ανάπτυξης ενός συστήματος πραγματικής και αναβαθμισμένης τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, αλλά πάντα ακολουθούνται ημίμετρα και επιλογές που δεν συμβάλλουν στην ανάπτυξή της αλλά στην φίμωση της για συντεχνιακούς λόγους κυρίως.
3) Δεν υπάρχει ενιαία εθνική πολιτική λειτουργίας ενός σταθερού συστήματος εκπαίδευσης στην τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση αλλά ο κάθε Υπουργός χωρίς καμιά ουσιαστική μελέτη κάνει και μια μεταρρύθμιση αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις και τα αποτελέσματα.
Τελειώνοντας εκφράζουμε την ελπίδα ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΔΒΜΘ θα αναρωτηθεί αν είναι σωστή η τακτική που ακολούθησε μέχρι τώρα. Να καλέσει άμεσα σε διάλογο όλες τις ομοσπονδίες των καθηγητών για να εκφράσουν αιτιολογημένα τις απόψεις τους και να προσπαθήσει να καταλήξει σε μια τελική πρόταση πραγματικής αναβάθμισης και ανάπτυξης της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης εγκαταλείποντας τις αγκυλώσεις, τα στερεότυπα, τους περιορισμούς, τους διαχωρισμούς και οτιδήποτε άλλο χωρίζει τους μαθητές σε κατηγορίες και κατατάσσει τους μαθητές της ΤΕΕ στην κατηγορία των « παιδιών ενός κατώτερου θεού».
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΟΛΤΕΕ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΜΑΛΑΓΑΡΗΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
